Zdrowy człowiek ma dwadzieścia paznokci ‒ po pięć u każdej dłoni i stopy. Budowa każdego z nich, nawet piątego z kolei u nogi, jest bardzo złożona i decyduje o funkcjach, jakie pełnią paznokcie. Jak jest zbudowany paznokieć i jakie są funkcje paznokci?

Kiedy powstają paznokcie?

Paznokcie to płytki rogowe, które skóra produkuje jeszcze w okresie płodowym. Tym sposobem dziecko rodzi się z paznokciami w swojej docelowej formie, a ich powierzchnia zwiększa się wraz ze wzrostem palców.

Jak jest zbudowany paznokieć?

Paznokieć to bardzo unaczyniona i unerwiona część ciała, dlatego ból przy jego uderzeniu jest tak silny. Pod względem chemicznym składa się z keratyny (95%) oraz wapnia, lipidów i wody (w sumie 5%).

Paznokieć jest zbudowany z następujących elementów:

1. Płytka paznokcia
   Każdy wie, jak wygląda. Płytka składa się z warstwy grzbietowej (zbudowana z ciasno ułożonych zrogowaciałych komórek), warstwy pośredniej (tworzą ją luźno ułożone zrogowaciałe komórki) i warstwy wewnętrznej (złożona z nabłonka).
2. Łożysko paznokcia
   Spaja naskórek z płytką, do której transportuje składniki odżywcze. Tam, gdzie schodzi się skórka i górny brzeg płytki, pod spodem mieści się macierz paznokcia.
3. Macierz paznokcia
   Miejsce, w którym wrasta paznokieć (inaczej korzeń). Nowe komórki budulcowe płytki tworzą się właśnie w macierzy. Z tego powodu uszkodzona macierz zmienia kształt paznokcia.
4. Obłączek paznokcia
   Jak się nazywa ten biały półksiężyc wyrastający u nasady płytki? Właśnie obłączek paznokcia. Obłączek łączy płytkę z macierzą, ale ponieważ nie przylega do macierzy, jest jaśniejszy od płytki. Mało kto ma obłączka na małym palcu, z kolei ten na kciuku jest najbardziej wyraźny. Brak obłączka na palcach innych niż ostatni może być objawem problemów zdrowotnych.
5. Wolny brzeg paznokcia
   To brzeg paznokcia, który odstaje od naskórka. Obcinają go ci, którzy mają krótkie paznokcie.
6. Wał paznokcia
   Wał to skóra, która otacza paznokieć, a tym samym utrzymuje go w jednym miejscu i zabezpiecza. Na każdym palcu znajdują się trzy wały paznokcia: dwa boczne i jeden górny.
7. Obrąbek naskórkowy
   To naskórek, który odłącza się od wałów paznokcia. Chroni macierz przed zakażeniami.

Funkcje paznokci

Paznokcie pełnią następujące funkcje:

• ochronną, a mianowicie chronią delikatne zakończenia nerwowe palców;
• diagnostyczną ‒ pozwalają, na podstawie analizy stanu poszczególnych ich elementów, ocenić kondycję poszczególnych organów, na przykład serca lub wątroby;
• użyteczną ‒ dzięki nim otworzymy puszkę i naprawimy suwak;
• estetyczną ‒ zadbane paznokcie są ozdobą dłoni i wizytówką kobiety.